Xét nghiệm TPHA định lượng, định tính: Nguyên lý và kết quả

Bệnh giang mai là một bệnh hoa liễu do xoắn khuẩn Treponema Palladi gây ra. Bệnh này phát triển qua 3 giai đoạn trong vài năm, được phân tách bằng các giai đoạn không có triệu chứng trong đó chẩn đoán chỉ có thể được thực hiện bằng các xét nghiệm huyết thanh học. Trong việc tìm ra bệnh giang mai, xét nghiệm TPHA định lượng và định tính được đánh giá là phương pháp cho kết quả tốt nhất.

Nguyên lý kiểm tra TPHA

Theo kết quả thống kê từ các chuyên gia y tế, hơn 70% người bệnh đã phát hiện ra bệnh giang mai nhờ xét nghiệm TPHA định lượng.

Vậy xét nghiệm TPHA định lượng là gì?

Xét nghiệm TPHA định lượng

Xét nghiệm TPHA định lượng là một xét nghiệm ngưng kết hồng cầu gián tiếp được sử dụng để phát hiện và chuẩn đoán các kháng thể chống lại tác nhân gây bệnh giang mai - Treponema Pallidum Subspecies Pallidum. Việc phát hiện kháng thể Treponema Palladi ở người dựa trên phương pháp đông máu gián tiếp và đơn giản. Đối với bệnh giang mai nguyên phát, TPPA có độ nhạy từ 85% đến 100% và độ đặc hiệu từ 98% đến 100%. Trong bệnh giang mai thứ phát và muộn, TPPA có độ nhạy từ 98% đến 100%.

Trong xét nghiệm, các tế bào hồng cầu được nhạy cảm với các kháng nguyên từ Treponema Pallidum. Các xét nghiệm TPHA phát hiện kháng thể T-palladi ở người dựa trên phương pháp đông máu gián tiếp (HAI). Hồng cầu Fowl được nhạy cảm với các mảnh T. palladi. Với sự hiện diện của các kháng thể kháng T.palladi cụ thể, hồng cầu nhạy cảm (Tế bào thử nghiệm) kết tụ và tạo ra một cấu trúc đặc trưng trên tấm microtiter (xuất hiện lớp chẵn) ở đáy mẫu thử. Phản ứng không đặc hiệu được phát hiện bằng cách sử dụng các tế bào kiểm soát là hồng cầu không nhạy cảm.

Thủ tục xét nghiệm TPHA định lượng

Thủ tục xét nghiệm TPHA định lượng bao gồm các bước sau:

• Lấy mẫu bệnh phẩm của người bệnh theo đúng chuyên ngành vi sinh
• Sau đó, tiến hành kỹ thuật với phản ứng TPHA định lượng.
• Trước khi thực hiện quy trình xét nghiệm TPHA định lượng, bác sĩ sẽ mang mẫu thử vào phòng xét nghiệm. Lưu ý, cần kiểm soát và kiểm tra các tế bào ở nhiệt độ phòng (25 - 30 độ C).

A: Pha loãng mẫu huyết thanh

• Thêm 10μL huyết thanh bệnh nhân trong mẫu thử đầu tiên
• Thêm 190 L chất pha loãng (do bác sĩ cung cấp).
• Trộn đều chúng bằng micropipette; tiếp đến bác sĩ sẽ sử dụng huyết thanh pha loãng này sau.

B: Xét nghiệm mẫu huyết thanh cho sự hiện diện của các kháng thể cụ thể

• Thêm 75μL chất pha loãng
• Thêm 25μL huyết thanh pha loãng
• Lắc nhẹ đĩa để trộn kỹ các dung dịch với nhau.
• Che tấm và bảo vệ để ánh sáng mặt trời trực tiếp, nhiệt và bất kỳ nguồn rung.
• Ủ 45-60 phút ở nhiệt độ phòng từ 25 đến 30 độ C
• Đọc kết quả kiểm tra và giải thích.

Kết quả sau xét nghiệm TPHA định lượng

- Nếu các kết quả kiểm soát dương tính và kiểm soát tiêu cực không cho kết quả như mong đợi, tất cả các xét nghiệm được thực hiện không hợp lệ phải được kiểm tra lại hoặc bạn sẽ có thêm xét nghiệm để loại trừ hoặc xác nhận chẩn đoán giang mai.

- Nếu kết quả sàng lọc của bạn là âm tính hoặc bình thường, điều đó có nghĩa là không tìm thấy nhiễm trùng giang mai. Vì các kháng thể có thể mất một vài tuần để phát triển để đáp ứng với nhiễm trùng do vi khuẩn, bạn có thể cần một xét nghiệm sàng lọc khác nếu bạn nghĩ rằng bạn đã tiếp xúc với nhiễm trùng. Hãy chủ động hỏi bác sĩ của bạn về thời điểm cần thiết để kiểm tra lại.

• Không xác định: kết quả không xác định được xác nhận bằng các xét nghiệm thử nghiệm MHATP và FTA-ABS khác.
• Kết quả dương tính giả: Mặc dù xét nghiệm TPHA rất đặc hiệu, tuy nhiên trong một số trường hợp có kết quả dương tính giả đã được biết là xảy ra ở những bệnh nhân mắc bệnh phong, bạch cầu đơn nhân nhiễm trùng và rối loạn mô liên kết. Người bệnh nên sử dụng xét nghiệm FTA-ABS để xác nhận.

Mẫu xét nghiệm TPHA

Xét nghiệm TPHA định tính

Bên cạnh phương pháp xét nghiệm TPHA định lượng, xét nghiệm TPHA định tính cũng là một trong những phương pháp xét nghiệm chẩn đoán bệnh giang mai phổ biến hiện nay.

TPHA định tính là phương pháp phát hiện kháng thể kháng xoắn khuẩn giang mai trong huyết tương (huyết thanh) của người bệnh bị giang mai.

Cách xét nghiệm TPHA định tính

TPHA định tính được tiến hành như sau: Để sinh phẩm ở nhiệt độ phòng từ 25 đến 30 độ C, sau đó pha loãng huyết thanh với tỷ lệ 1/20. Huyết thanh pha loãng với tỷ lệ 1/20 ở mẫu số 1 và nhỏ lần lượt vào mẫu số 2 và thứ 3. Sau đó, bác sĩ xét nghiệm sẽ nhỏ dung dịch tế bào không gắn kháng nguyên (còn gọi là control cell) vào mẫu thứ 2 (với độ pha loãng của huyết thanh là 1/80) theo như hướng dẫn.

Nhận định kết quả của TPHA định tính sẽ dựa trên điều kiện phản ứng: Mẫu có chứa mẫu bệnh phẩm với dung dịch tế bào không có gắn kháng nguyên (còn gọi là control cell) phải âm tính, tức tế bào lắng xuống đáy mẫu thử thành một nút đỏ (với nồng độ pha loãng là 1/80). Mẫu xét nghiệm chứng dương phải dương tính và mẫu xét nghiệm chứng âm cũng phải âm tính.

Trên đây là tổng hợp những thông tin về xét nghiệm TPHA định lượng và định tính. Nếu có bất cứ thắc mắc nào khác cần được giải đáp, hãy liên hệ với các bác sĩ của chuyên trang Suckhoewiki để được tư vấn và giải đáp miễn phí nhé!